ਥਾਪਿਆ ਨਾ ਜਾਇ = ਥਾਪਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਨਿੰਮਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
    ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਧਾਤੂ Ôਥਾ (ਸਥਾ) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਖਲੋਣਾ’ ।
    ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾਰਥਕ ਧਾਤੂ (ਛਉਸੳਟਵਿੲ ਰੋੋਟ) ਹੈ Ôਥਾਪਯ (ਸਥਾਪਯ), ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਖੜਾ ਕਰਨਾ’ ਖਲਿਆਰਨਾ, ਨੀਂਹ ਰੱਖਣੀ’ ।
    ਇਸ ‘ਪ੍ਰੇਰਣਾਰਥਕ ਧਾਤੂ’ ਤੋਂ ‘ਨਾਂਵ’ ਹੈ Ôਥਾਪਨ (ਸਥਾਪਨ), ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਪੁੰਸਵਨ ਸੰਸਕਾਰ’ ।
    ਇਸਤ੍ਰੀ ਦੇ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਪਰਗਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਦੋਂ ਹਿੰਦੂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚਇਹ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਕਿ ਪੁੱਤਰ ਜਨਮੇ ।
    Ôਥਾਪਯ (ਸਥਾਪਯ) ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਗੇਤਰ ੳਦੱ੍ਰ (ਉਦ) ਲਗਾਇਆਂ ਇਹ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ੳÄਥਾਪਯ (ਉੱਥਾਪਯ), ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਉਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ, ਉਖੇੜਨਾ, ਨਾਸ ਕਰਨਾ’, ਜਿਵੇਂ:- ਆਪੇ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਵੈ ਆਪੇ ।
    ਆਪੇ ਥਾਪਿ ਉਥਾਪੇ ਆਪੇ ।
(ਮ: ੧ ਕੀਤਾ ਨਾ ਹੋਇ = (ਸਾਡਾ) ਬਣਾਇਆ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ ।
ਨਾ ਹੋਇ = ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ।
ਆਪੇ ਆਪਿ = ਨਿਰੋਲ ਆਪ ਹੀ, ਭਾਵ, ਨਾ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ।
ਸੋਇ ਨਿਰੰਜਨੁ = ਅੰਜਨ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਉਹ ਹਰੀ ।
ਨਿਰੰਜਨ = ਅੰਜਨ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਜੋ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਮਾਇਆ ਦੀ ਅੰਸ਼ ਨਹੀਂ (ਨਿਰ-ਅੰਜਨ, ਨਿਰ-ਬਿਨਾ ।
ਅੰਜਨ = ਸੁਰਮਾ, ਕਾਲਖ; ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਅੰਸ਼, ਮਾਇਆ ਦਾ ਪਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ।) ਉਹ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਮਾਇਆ ਦਾ ਪਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ।
ਜਿਨਿ = ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ।
ਤਿਨਿ = ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ।
ਮਾਨੁ = ਆਦਰ, ਵਡਿਆਈ ।
ਗੁਣੀ ਨਿਧਾਨੁ = ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ।
ਗਾਵੀਐ = ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰੀਏ ।
ਮਨਿ = ਮਨ ਵਿੱਚ ।
ਰਖੀਐ = ਟਿਕਾਈਏ ।
ਭਾਉ = ਰੱਬ ਦਾ ਪਿਆਰ ।
ਦੁਖੁ ਪਰਹਰਿ = ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ।
ਘਰਿ = ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ ।
ਲੈ ਜਾਇ = ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖੱਟ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ।
ਗੁਰਮੁਖਿ = ਗੁਰੂ ਵਲ ਮੂੰਹ ਕੀਤਿਆਂ, ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮੂੰਹ ਗੁਰੂ ਵਲ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ।
ਨਾਦੰ = ਅਵਾਜ਼, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰੁਮਕ, ਸ਼ਬਦ, ਨਾਮ ।
ਵੇਦੰ = ਗਿਆਨ ।
ਰਹਿਆ ਸਮਾਈ = ਸਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਭ ਥਾਈਂ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ।
ਈਸਰੁ = ਸ਼ਿਵ ।
ਬਰਮਾ = ਬ੍ਰਹਮਾ ।
ਪਾਰਬਤੀ ਮਾਈ = ਮਾਈ ਪਾਰਬਤੀ ।
ਹਉ = ਮੈਂ ।
ਜਾਣਾ = ਸਮਝ ਲਵਾਂ, ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਲਵਾਂ ।
ਆਖਾ ਨਾਹੀ = ਮੈਂ ਉਸ ਦਾ ਵਰਣਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ।
ਕਹਣਾ.......ਜਾਈ = ਕਥਨ, ਕਹਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
ਗੁਰਾ = ਹੇ ਸਤਿਗੁਰੂ !
ਇਕ ਬੁਝਾਈ = ਇਕ ਸਮਝ ।
ਇਕੁ ਦਾਤਾ = ਦਾਤਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਇਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ।
ਵਿਸਰਿ ਨਾ ਜਾਈ = ਭੁੱਲ ਨਾ ਜਾਏ ।
(ਲਫ਼ਜ਼ ‘ਇਕ’ ਇਸਤ੍ਰੀ = ਲਿੰਗ ਹੈ ਤੇ ਲਫ਼ਜ਼ ‘ਬੁਝਾਈ’ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਹੈ ।
    ਲਫ਼ਜ਼ ‘ਇਕੁ’ ਪੁਲਿੰਗ ਹੈ ਤੇ ਲਫ਼ਜ਼ ‘ਦਾਤਾ’ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਹੈ ।
    ਦੋਹਾਂ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜੋੜਾਂ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਚੇਤੇ ਰੱਖਣਾ) ।