ਕੂੜੁ = ਛਲ, ਭਰਮ ।ਨੋਟ: = ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜੁ’ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਨਹੀਂ ਹੈ, ‘ਨਾਂਵ’ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਲਿੰਗ ਹੈ ।
    ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ‘ਮਾੜੀ’, ‘ਕਾਇਆ’, ‘ਬੀਬੀ’ ਆਦਿਕ ਇਸਤ੍ਰੀ ਲਿੰਗ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਭੀ ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜੁ’ ਪੁਲਿੰਗ ਇਕ-ਵਚਨ ਹੀ ਹੈ ।
ਮੰਡਪ = ਸ਼ਾਮਿਆਨੇ ।
ਮਾੜੀ = ਮਹਲ ।
ਬੈਸਣਹਾਰੁ = (ਮਹਲ ਵਿਚ) ਵੱਸਣ ਵਾਲਾ ।
ਰੁਪਾ = ਚਾਂਦੀ ।ਕਾਇਆ—ਸਰੀਰ ।
ਅਪਾਰੁ = ਬੇਅੰਤ, ਬਹੁਤ ।
ਮੀਆ = ਖਸਮ, ਪਤੀ ।
ਬੀਬੀ = ਬੀਵੀ, ਅੌਰਤ, ਇਸਤ੍ਰੀ ।
ਖਪਿ = ਖਪ ਕੇ, ਖਚਿਤ ਹੋ ਕੇ ।
ਖਾਰੁ = ਖੁਆਰ, ਜ਼ਲੀਲ, ਬੇਇੱਜ਼ਤ ।
ਕੂੜਿ = ਕੂੜ ਵਿਚ, ਛਲ ਵਿਚ ।
ਕੂੜੈ = ਕੂੜੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ, ਛਲ ਵਿਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਜੀਵ ਦਾ ।
ਕੀਚੈ = ਕੀਤੀ ਜਾਏ ।
ਮਿਠਾ = ਸੁਆਦਲਾ, ਪਿਆਰਾ ।
ਪੂਰੁ = (ਜ਼ਿੰਦਗੀ = ਰੂਪ ਬੇੜੀ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਜੀਵ ਇਸ ਦਾ ‘ਪੂਰ’ ਹਨ); ਸਾਰੇ ਜੀਵ ।
ਨਾਨਕੁ ਵਖਾਣੈ = ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ।
ਕੂੜੋ ਕੂੜੀ = ਕੂੜ ਹੀ ਕੂੜ, ਛਲ ਹੀ ਛਲ ।ਨੋਟ:- ਇਸ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜੁ’, ‘ਕੂੜਿ’ ਅਤੇ ‘ਕੂੜੈ’ ਤ੍ਰੈਵੇਂ ਸਮਝਣ-ਜੋਗ ਹਨ ।
    ‘ਕੂੜੁ’ ਨਾਂਵ (ਨੋੁਨ) ਹੈ, ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ, ਇਕ-ਵਚਨ ।
    ‘ਕੂੜਿ’ ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜੁ’ ਤੋਂ ਅਧਿਕਰਣ ਕਾਰਕ, ਇਕ-ਵਚਨ ਹੈ ।
    ‘ਕੂੜੈ’ ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜਾ’ ਤੋਂ ਸੰਬੰਧ ਕਾਰਕ, ਇਕ-ਵਚਨ ਹੈ ।
    ਚੇਤੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜੈ’ ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜਾ’ ਤੋਂ ਹੈ, ‘ਕੂੜੁ’ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ।
    ਸ਼ਬਦ ‘ਕੂੜਾ’ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਕੂਟਕ (#ੱਟਕ) ਦਾ ਪ੍ਰਾਕਿ੍ਰਤ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਰੂਪ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਹੈ ਤੇ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਝੂਠਾ, ਛਲ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ’ ।੧ ।